تا به حال به این فکر کرده اید که این همه ظرفهای رنگارنگ و گوناگون نگهداری مواد غذایی که در بازار می بینیم، از چه طریق ساخته می شوند و چگونه پلاستیک به شکل یک بطری نوشابه یا به شکل یک ظرف جذابِ عسل در می آید؟ معمولا برای شکلدهی به پلاستیک از قالب هایی به نام پریفرم استفاده می شود.
پریفرم قطعه ای است با ظاهری خاص شبیه به لوله آزمایش، شفاف و دارای سطحی هموار که محصول واسط در مجموعه فرایندهای تبدیل گرانول پلی اتیلن ترفتالات (PET) به بطری می باشد. اگر چه این محصول ظاهری بسیاری شبیه به شیشه دارد اما مانند شیشه شکننده نیست و جداره های مقاوم آن امکان مناسبی برای حمل ونقل در اختیار قرار می دهد .در تعیین مقاومت جداره بطری پت ، انتخاب پریفرم مناسب تاثیرگذار ترین عامل است
ظاهر و عملکرد و سایر ویژگی های بطری هریک به نحوی متاثر از این انتخاب خواهند بود.
این قالبهای بسیار کارآمد هستند که این ظرفهای نگهدارندهی خوراکیهای مورد علاقهی ما را آمادهی ورود به بازار میکنند. ما در این مقاله برای شما توضیح خواهیم داد که چگونه یک پلاستیک بیریخت و بیشکل تبدیل به ظرفی میشود که خیلی وقتها از خود آن خوراکی برای ما جذابتر است.
قالب پریفرم چیست؟
ظرفهای خوراکیها با تزریق مادهی پلاستیک به داخل قالب پریفرم به این شکلهای هیجانانگیز در میآیند. معمولا پلاستیکی که در این قالب ریخته می شود پلی اتیلن ترپتالات (PET) نام دارد، به همین خاطر بیشتر اوقات به قالب های پریفرم، قالب های پریفرم PET گفته می شود.
تولید پریفرم یک بخش اساسی در فرایند تولید بطری پت است. وجود این محصول واسط مزایای قابل توجهی از جمله در هزینه ها ، ملاحظات زیست محیطی ، بهره وری و انعطاف پذیری در تولید ایجاد کرده است.
پریفرم پت راه تولید بطری های خالص ، متنوع و باکیفیت ، بهداشتی و شفاف چون شیشه را هموار کرده و در عین حال بدون هیچ تاثیرگذاری از نظر بو و طعم ، امکان بسته بندی انواع محصولات غذایی را فراهم می کند.
پریفرم پت در یک فرآیند قالب گیری با قالبی که بر اساس نیاز عمومی مصرف کنندگان طراحی شده است ساخته می شود .با وجود پریفرم ، تولید بطری های پت با ظواهر کاملا متنوع و بر اساس طراحی های متفاوت مطابق خواست و نیاز هر مشتری به سهولت و به کمک یک فرآیند قالبگیری بادی کششی قابل تحقق است. البته دهانه پریفرم تنها قسمتی است که در حین قالبگیری بادی تغییری نمی کند ، لذا یکی از روش های طبقه بندی انواع پریفرم ، دسته بندی بر اساس نوع دهانه آن ها می باشد .
بطری پت بطور گسترده در صنایع غذایی و آرایشی و بهداشتی مورد استفاده است. این محصول در عین انعطاف پذیری و مقاومت ، سهولت بسیار بالایی در تولید و انبارش ایجاد می کند. پایداری قابل توجه این نوع بطری در کنار نفوذپذیری بسیار پایین آن در مقابل گاز و رطوبت باعث شده تا بسته بندی مناسبی برای محصولات گازدار باشد.
آشنایی با انواع پلاستیک مورد استفاده در قالب پریفرم:
انواع پلاستیک
این قالب ها معمولا از ترکیب فولاد و کربن یا آلیاژ فولاد ساخته می شوند و بسیار مستحکم هستند. علت این استحکام این است محصول نهایی سطوح مستحکمی داشته باشد در برابر فشار پایدار بماند تا قبل از رسیدن به مشتری بدریخت و بیشکل نشود.
معمولا برای اینکه مواد پلاستیکی انعطافپذیری لازم را به دست بیاورند تا با ورود به این قالب شکلپذیر شوند، باید به آن ها حرارت داده شود و تحت فشار خاصی قرار بگیرند. در واقع نیروی فشار است که پلاستیک را به سمت حفره ی قالب می فرستد و آن را محبوس میکند تا شکل قالب را به خوبی به خود بگیرد.
می توان گفت محصول نهایی استحکام خود را مدیون نیروی فشار است. همچنین این قالب باید به دارای سطوح کاملا صیقلی باشد تا محصول نهایی شکل منظمی داشته باشد و بیرون آوردن آن از قالب به سادگی انجام شود.
معمولا قالب های پریفرم به دو نیمه تقسیم می شوند. در زیر هر یک از این بخش ها ظروفی قرار داده می شود. در این ظروف، با دریل سوراخ هایی ایجاد می کنند. این سوراخ ها را برای عبور بخار و آب خنک در این دو بخش تعبیه میکنند.
کاربرد قالب پریفرم
بیشترین استفاده ی این قالب در صنعت نوشیدنی و تولید بطری است. در روند تولید ظروفی همچون بطریها، قالب پریفرم حرارت داده شده و به آن هوای فشرده دمیده می شود تا بطری (یا محفظه) به اندازه ی دلخواه شما انبساط پیدا کند.
به همین دلیل قالب های پریفرم در بستهبندی، حمل و نقل و ذخیرهسازی آب معدنی، انواع آب میوه ها، محصولات لبنیاتی، نوشابه ها، سس ها، روغن ها و انواع محصولاتی که دارای بطری ها یا محفظه هایی پلاستیکی هستند کاربرد دارند. همچنین برای بستهبندی برخی از مواد غذایی که در ظروف پلاستیکی نگهداری می شوند، مثل مربا، عسل، حبوبات و ... هم از این قالب ها استفاده می شود.
استفاده از این قالب برای ساخت قطعه های ظریف و حساس عالی است. اگر دیگر تکنیک های ساخت بطری را در نظر بگیرید، می بینید که استفاده از پریفرم باعث می شود بتوانید حتی جزئیات بسیار ریز را هم به طرح محصول خود اضافه کنید.
2. تکرارپذیری بالا
زمانی که یک قالب ساخته شد، می توان با استفاده از آن یک محصول را چندین بار با همان خصوصیات تولید کرد. تا هنگامی که از این قطعات به خوبی مراقبت شود، شما می توانید از عمر طولانی آن ها مطمئن باشید.